Halı almayı düşündüğünüzde birçok kriteri gözetmeniz gerekir. Halılar, uzun yıllar kullandığımız ve evimizin en merkezi yerlerinde bulunan aksesuarlardır. Bir evin şıklığını ve kişinin zevkini yansıtan önemli göstergelerdir. El dokuması halılar, makine dokuması halılar hatta kilimler titizlikle seçilmeli ve bahsedeceğimiz hususlar dikkatle irdelenmelidir. Şimdi sizlere hem burada, hem de aşağıdaki galerimizde bahsettiğimiz kriterleri dikkatle okumalısınız. Emin olun halılar hakkında bilmeniz gereken birçok şeyi derinlemesine öğrenebileceksiniz. Şimdi madde madde açıklamaya başlayalım.
- Bir halının kalitesi nasıl anlaşılır? İlk izlenim önemlidir. Genel olarak halıya baktığınız sizde nasıl bir izlenim bıraktığına karar verin. Örnek olarak çiçek desenli bir halı almaya karar verdiniz. Halıya baktığınızda çiçek desenleri küçük ve detaylı, halının geneline yayılmış desenler özenle işlenmiş. İşte bu tarz bir halı kaliteli bir halının göstergelerini taşıyordur. Fakat halının belli yerlerinde yayılmış, ayrıntısı fazla olmayan büyük çiçek desenleri, halının daha az kaliteli ve fazla özenilmemiş bir halı olduğunu anlayabilirsiniz. Şimdi ikinci aşamada halıda kullanılan malzemenin türünü öğrenmemiz gerekecek. Halılar genellikle üç malzeme ile üretilir. Pamuk, yün ve ipek. Bu malzemelerinde nereden ithal edildiğini ve hangi kalitede kullanıldığını satıcınıza danışın. Halıların etiketinde hangi oranda hangi malzemenin kullanıldığın kontrol edin. Burada yine en doğru bilgiyi size satıcınız verecektir. Son olarak halının renklerine dikkat etmeniz olacak. Doğal mı yoksa kimyasal boya mı kullanılmış? Doğal boyalar her zaman daha kalitelidir. Ama teknolojinin ilerlemesi ile kaliteli kimyasal boyaların da üretilebildiğini aklınızdan çıkarmayın. Sonuç olarak üç kriter önümüze çıkıyor. Kullanılan desen, kullanılan malzemeler ve kullanılan boyalar üç ana başlık altında halının kalitesini ifade eder.
- Halımı nereden almalıyım? Eğer bir el dokuma halısı alacaksanız kesin kaliteli olan bir halı aldığınızdan emin olamazsınız. Burada yapmanız gereken halıdan çok halıyı alacağınız yeri iyi araştırmalısınız. Standart üretilen halılar gibi belli desenler ve fiyatlar karşılığında satılmazlar. Bir Hereke El dokuma halısı veya Kayseri halısı, belirli standartlarda üretilen halılar değildir. Standart üretim olmadıkları için iyi referansları olan bir mağaza bulmanız gerekir. Fakat fabrika çıkışı standart halılarda güvenilir markaların halılarını tercih ettiğinizde arada fazla bir uçurum olmayacağını söyleyebiliriz.
- Evim için en uygun halıyı nasıl seçerim? Halı seçimlerinde ilk olarak hangi amaçla aldığınıza karar vermelisiniz. Diyelim ki klasik mobilyaların olduğu bir evde desenli ve antika görünümlü bir halı hoş durabilir. Veya bol deseni olan bir ev eşyasının içinde kaybolacak ve onlara uyum sağlayacak yine rengarenk bol desenli bir halı mı arıyoruz? Genellikle halıların seçimi en sona bırakılır. Aslında bu durum tam tersi bir şekilde olmalıdır. Önce halı alınıp etrafındaki eşyalar ona uydurulmalıdır. Eğer pahalı bir el dokuma halısı aldıysanız, eşyalarınızı halıya uydurun. Çünkü her renk ve desende el dokuması halı bulmak zordur. Halbuki mobilya ve perdeleriniz için aynı durum geçerli değildir. Halınıza uygun perde ve koltuk takımını halıya rahatlıkla uydurabileceğiniz alternatifler boldur.
- Pahalı ve ucuz halıların fiyatını belirleyen özellikler nelerdir? Daha öncede bahsettiğimiz gibi halıları alırken kalitesine üç ana kriter altında karar veriyorduk. İşçilik, kullanılan malzemeler ve el dokuması gibi kaliteli bir halı ise piyasada bulunabilirliğine dikkat ediyorduk. Yani eğer pamuk ile üretilmişse hangi oranda pamuk kullanılmış, desenler sık ve özenli mi, el dokuması halı nadir bulunan kaliteli bir üretim mi? Bu soruların cevabı olumlu ise tabiî ki halının fiyatı da bu şartlara göre artacaktır.
- El dokuması halılar nasıl anlaşılır? El dokuması ve makine dokuma halıların farkları nelerdir? İlk dikkat edeceğiniz nokta desenler olsun. Makine dokuma halılarda hata neredeyse yoktur. Yani desenler eşit ve ahenklidir. El dokuması halılarda ise bir desen başka yerde az da olsa farklı şekilde işlenmiştir. Bu tarz göze batmayan ve hemen belli olmayan işaretler o halının gerçekten el dokuması olduğuna işaret eder. Yani daha özetle makine halıları tam simetri sağlarken, el dokumasında hafifte olsa asimetrik bir durum söz konusu olacaktır. Diğer bir yöntem olarak elinizi halının yüzeyinde gezdirin. Eğer bir düğüme rastlarsanız bu yine el dokuması olduğuna işaret eder. Çünkü makine halılarında düğüm olması söz konusu değildir. Tamamen pürüzsüz yüzeyleri vardır.
- Makine dokuma halıları neden tercih edebiliriz? Makine halılar artık seri üretimde kolayca piyasaya sunulabilmektedir. Fiyat aralıkları kullanılan malzemeler, desenlerde kullanılan düğüm sayısı ve kullanılan ileri teknoloji özelliklerine göre fiyat artış gösterir. Ayrıca markaların değeri de bu fiyatlarda etkileyici bir rol üstlenir. Fakat start desen ve renklerde bir çok halıyı ucuz bir fiyattan almanız mümkün olabiliyor.
- Aldığım halıya verdiğim para az mı çok mu? En çok kafamızı kurcalayan sorulardan birisidir. İlk başta heyecan ve istekle aldığımız halıyı eve geldiğimizde tekrar değerlendiririz. Acaba bu halıya bu kadar para verilir miydi? El dokuması halılarda sistem biraz daha farklı çalışıyor. Çünkü bu ürünler standart ürünler değildir. En güzel yöntemi paylaşalım. Halıyı aldığınız yere halıyı iade etmek istediğinizi, size ne kadar ücreti iade edeceğini öğrenin. Eğer size aldığınız fiyattan çok daha altını veriyorsa biraz şüphe duymanızın zamanı geldi demektir. Fakat yine ürününü aynı fiyattan geri alıyorsa merak etmeyin doğru kararı verdiniz demektir. Ama el dokuma halınızı başka bir mağazada sormayın. Çünkü standart değillerdir. Aldığınız mağaza o halıyı çok daha kaliteli bir şekilde satıyor olabilir. Başka mağazalar size yanıltıcı cevaplar verebilir.
- Eski ve yeni el dokuma halılar arasındaki farklar nelerdir? Burada en etkili faktör o günkü yaşam koşulları ve o dönemdeki trendler olacaktır. Örneğin Kayseri’de halı dokuyan birisi yakınındaki dokumalardan etkilenerek o zamana göre bir desen ve renk tercihinde bulunacaktır. Aslında el dokuma halıları birer sanat eseridir. Onu işleyen kişinin zevkine, bulunduğu dönemin popüler renk ve desenlerine veya kişinin kendi zevkine göre değişiklik gösteriyor. Halıları tıpkı birere tablo eseri gibi değerlendirebiliriz.
Halılarla ilgi en çok merak edilen soruları yanıtlamaya çalıştık. Şimdi konumuza aşağıdaki resim galerimizden devam edeceğiz. Başlıca bahsedeceğimiz konular; İran halısı, Isparta halısı, Afgan halısı ve Hereke halısı gibi halı çeşitleri olacak. Görsellerle birlikte bilgilerimizi daha iyi pekiştirebileceğiz. Kilim dokuma halılar, duvardan duvara halılar ve antika halıları yakından inceleyeceğiz. Kısacası halılar hakkında merak ettiğiniz her şeyi cevaplandırmaya çalışacağız.
